བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་རིག་གནས་

འདབ་པའི་ཉི་སྟེང་ས་ཁུལ་དུ་བོད་མི་རིགས་ཀྱིས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ལ་དད་པ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་མིང་གཞན་ལ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཡང་ཟེར།དེ་ནི་ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས་སུ་ཁྱབ་པའི་ནང་བསྟན་གྱི་ཡན་ལག་ཅིག་ཡིན།དེ་ནི་ཐེག་ཆེན་ནང་བསྟན་གྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས། དེའི་འབྱུང་ཁུངས་ལོ་ངོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་ལྷག་གི་སྔོན་ལ་འདེད་ཐུབ།
དེ་གར་དམངས་ཡོངས་ཆོས་ལ་དད་པ་དང་གྲུབ་མཐའ་མང་པོ་ཡོད་ཅིང་།གདོད་མའི་བོན་ཆོས་ཕུད།ད་དུང་རྙིང་མའི་གྲུབ་མཐའ་དང་།དགེ་ལུགས་པ།བཀའ་རྒྱུད་པ།བཀའ་གདམས་པ།བཀའ་གདམས་པ།ས་སྐྱ་ལུགས་པ།ས་སྐྱ་ལུགས་པ།(མེ་ཏོག་དང་ཆོས་པ།)སོགས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་དུ་མ་ཡོད།
ད་བར་བོད་མི་རིགས་ཀྱིས་ད་དུང་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྨོན་ལམ་འདེབས་སྟངས་མང་པོ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཡོད་པ་སྟེ།གནས་རི་སྐོར་བ།གནས་རི་དང་།ལྷ་མཚོ།རྟ་གཟིགས།དར་གདན།བྲག་གདན།རྡོ་བརྐོས།མ་ཎི་བེད་སྤྱོད་སོགས་རེད།

བོད་རིགས་ཀྱི་གླུ་གར་རིག་གནས་

ལྷ་མོའི་བོད་སྐད་ལ་ཨ་སྐྱིད་ལྷ་མོ་ཟེར་གྱི་ཡོད་རེད།དེའི་གོ་དོན་ནི་ལྷ་མོའི་གཅེན་གཅུང་རེད། ལྷ་མོ་ནི་དུས་རབས་8པའི་ནང་བོད་རིགས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་སྒྱུ་རྩལ་ལས་བྱུང་བ་ཞིག་རེད། དུས་རབས་17པའི་སྐབས་སུ།དགོན་པའི་ཆོས་ལུགས་ཆོ་གའི་ཁྲོད་ནས་ཁ་བྲལ་ཏེ།རིམ་བཞིན་གཞས་གཏོང་རྒྱུ་གཙོ་བོར་འཛིན་ཞིང་།གཞས་དང་།འདེབས།ཞབས་བྲོ།རེའུ་མིགདཀར་པོ།ལག་རྩལ་སོགས་གཞི་རྩའི་གོ་རིམ་ལྟར་ཟུང་འབྲེལ་བྱེད་པའི་འཚོ་བ་ཅན་གྱི་འཁྲབ་སྟོན་ཞིག་ཏུ་གྱུར། 2006ལོའི་ཟླ་5ཚེས་20ཉིན་ལྷ་མོ་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ཆོག་མཆན་ཐོབ་པ་བརྒྱུད་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་གི་མིང་གཞུང་ཁག་དང་པོའི་ནང་བཅུག་ཡོད།
སྐོར་བྲོ་ལ་གོ་ཀྲུའོ་དང་།གླུ་གཞས།བྲོ་སོགས་ཀྱང་ཟེར།དེ་ནི་བོད་རིགས་ཀྱི་དམངས་ཁྲོད་ཞབས་བྲོ་ཆེ་གྲས་གསུམ་གྱི་གྲས་ཤིག་ཡིན་ལ་གདོད་མའི་ཞབས་བྲོ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན།བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་དང་འཚོ་བ་འཕེལ་རྒྱས་སོང་བ་དང་བསྟུན་ནས་རིམ་བཞིན་འཐུས་ཚང་དང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་སུ་ཕྱིན་ནས་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་ཞབས་བྲོ་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས་རོལ་རྩེད་རང་བཞིན་དང་ལག་རྩལ་རང་བཞིན་ཆེན་པོ་ལྡན་ཡོད། 2006ལོའི་ཟླ་5ཚེས་20ཉིན་སྐོར་བྲོ་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ཆོག་མཆན་ཐོབ་པ་བརྒྱུད་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་གི་མིང་ཐོ་ཁག་དང་པོའི་ནང་བཅུག་པ་རེད།
གཞས་གར་ནི་བོད་རིགས་མི་དམངས་ཀྱི་འཚོ་བའི་ནང་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་རང་སྐྱིད་རང་བཞིན་གྱི་གླུ་གར་ཞིག་རེད། དུས་ཆེན་དང་།གཉེན་སྒྲིགའདུ་ཚོགས་བཅས་ཀྱི་སྐབས་སུ་མི་རྣམས་ལྷན་དུ་འཛོམས་ནས་བྲོ་འཁྲབ་སྐབས་སྒོར་ཐིག་རྒྱག་པ་དང་།བྲོ་ཁྲིད་མཁན་གྱིས་བྲོ་རྒྱག་ཞོར་དང་།གཞས་དབྱངས(བོད་རིགས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རོལ་ཆས་ཞིག)དཀྲོལ་ཞོར་དང་།ཞོར་ལ་དེ་དང་བསྟུན་ནས་སྐབས་འགར་མུ་ཁྱུད་དུ་འཛོམས་ནས་སྐབས་འགར་ཁ་གྲམ་ནས་ལག་གཉིས་ཀྱིས་ཕུ་ཐུང་གཡུག་ཞོར་སྟངས་སྟབས་མཛེས་པོ་ཡོད། 2006ལོའི་ཟླ་5ཚེས་20ཉིན་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ཆོག་མཆན་ཐོབ་པ་བརྒྱུད་གཞས་བྲོའི་བྱེད་སྒོ་ཁག་དང་པོའི་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་གི་མིང་གཞུང་ནང་བཅུག་པ་རེད།

བོད་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་

བོད་བཟོའི་གྱོན་ཆས་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་ཡོད། བུད་མེད་ཀྱི་བོད་ཆས་མང་ཆེ་བ་སྣམ་བུའི་རྒྱུ་ཆ་དང་།འགོ་སྣམ་གྱི་རྒྱུ་ཆ།འགོ་སྣམ་གྱི་རྒྱུ་ཆ་བྱེད་པ་དང་།དབྱར་དུས་སུ་ཕུ་ཐུང་མི་འཁྱེར་བའི་བོད་ཆས་གྱོན་གྱི་ཡོད་ཅིང་།ནང་དུ་མེ་ཏོག་དང་།དམར་པོ།ལྗང་ཁུ་སོགས་ཚོན་མདངས་རྣམ་པར་བཀྲ་བའི་འོག་འཇུག་གྱོན་གྱི་ཡོད། དགུན་ཁའི་བུད་མེད་ཀྱི་ཕྱུ་པ་དེར་སྤྱིར་བཏང་ཕུ་ཐུང་ཡོད། སྐེད་པར་དམར་པོ་དང་།གངས་སྔོན།ལྗང་མདོག་ལ་སོགས་པའི་དར་གོས་ཀྱི་སྐེད་རགས། བོད་རིགས་བུད་མེད་པང་གདན་ལ་དགའ། པང་གདན་ལ་བོད་རྟེན་ཟེར་གྱི་ཡོད་རེད།དེ་ནི་བོད་རིགས་བུད་མེད་ཚོའི་བོད་ཆས་ཐོག་གི་དམིགས་བསལ་གྱི་མཚོན་རྟགས་ཤིག་རེད། པང་གདན་འཐག་སྟངས་དམིགས་བསལ་ཡིན་པ་དང་།བསླས་མ་ཞིབ་ཚགས་ཡིན་པ།མཛེས་པོ་ཡོད་པ།ཚོན་མདངས་བཀྲ་བ་བཅས་ཡོད། དེ་དང་ཆབས་ཅིག་བོད་ཆས་ནི་གནའ་བོའི་བབ་ཆགས་ལ་ཡ་རབས་ཀྱི་མཛེས་རྒྱན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་།དེ་གར་སྟེགས་ཀྱི་གྱོན་ཆས་སུ་སྤྱོད་ཆོག་གི་ཡོད།
འདབ་པའི་གྲོང་གི་བོད་བཟོའི་སྡོད་ཁང་ལ་ཨར་སྐྲུན་ལག་རྩལ་དང་ཡང་ན་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ཕན་འབྲས་གང་གི་ཐད་ནས་བརྗོད་ཀྱང་ཚང་མར་ཡིད་དབང་འཕྲོག་ཤུགས་ཆེན་པོ་ལྡན་ཡོད། གྲོག་རོང་དང་།ནགས་ཚལ།རི་བོ་བཅས་སུ་འཐོར་བའི་གྲོང་ཚོ་ནི་འདབ་པའི་གྲོང་གི་མཛེས་ལྗོངས་ལམ་ཐིག་གཞན་ཞིག་རེད། གྲོང་མིའི་སྡོད་ཁང་དེ་དག་ནི་རི་བོ་དང་ཆུ་བོའི་གཡས་གཡོན་དུ་གནས་པ་དང་།གྲུབ་ཆ་དང་བཀོད་པ་ནི་རི་བོ་དང་བསྡུར་ན་འགྱུར་ལྡོག་ཆེ་བ་ཞིག་རེད།རྡོ་རྩིག་རྒྱག་པའི་བོད་ཀྱི་སྡོད་ཁང་ཡིན་ནའང་འདྲ།ཡང་ན་གུར་ནག་པོའམ་ཡང་ན་སྟབས་བདེའི་ནོར་གྱི་སྤྱིལ་བུའི་ཁང་པ་ཡིན་ནའང་འདྲ།དེས་རང་བྱུང་ཁམས་ཆེ་མོ་དང་ཞི་མཐུན་གྱི་མཛེས་པ་གང་ཡང་མངོན་གྱི་མེད། འདབ་པ་རྫོང་གི་རྙོག་འཛིང་ཆེ་བའི་ས་ཁམས་དང་ས་གཤིས་ཁོར་ཡུག་གིས་གྲོང་མིའི་སྡོད་ཁང་གི་ཨར་སྐྲུན་རྒྱུ་ཆ་དང་ཉམས་འགྱུར་མི་འདྲ་བ་གཏན་འཁེལ་བྱས་ཡོད་པ་དང་།སྐྲུན་མཁན་གྱིས་རྒྱུ་ཆ་རང་ས་ནས་བླངས་པའི་སྤྱང་གྲུང་དང་བློ་གྲོས་མངོན་པར་བྱས་ཡོད།གྲོང་མིའི་སྡོད་ཁང་གི་ཞོར་གཏོགས་མཛེས་རྒྱན་གྱིས་བདག་པོའི་དད་སེམས་དང་སྲོལ་རྒྱུན་མཚོན་ཡོད་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ཨར་སྐྲུན་རྣམ་པ་ཞིག་ཀྱང་འཕེལ་རྒྱས་བཏང་ཡོད།
ཨ་ཞི་ཐུའུ་ཐའོ་ནི་མི་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཟབ་མོ་ལྡན་པ་དང་།རིག་གནས་ཀྱི་ནང་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ།དངོས་སྤྱོད་རང་བཞིན་དང་ལྟད་མོའི་རང་བཞིན་ཤུགས་ཆེན་ལྡན་པའི་རྫ་ནག་སྣོད་ཆས་ཤིག་རེད། དེ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི“མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག”དང་དམིགས་བསལ་གྱི་བོད་རིགས་ལག་ཤེས་བཟོ་རྩལ་ཐོན་རྫས་ཤིག་ཡིན་ལ་འདབ་པའི་ཉི་བརྟེན་གྱི“ཕུལ་བྱུང་བཞིའི”གྲས་ཤིག་ཀྱང་ཡིན། ཏའོ་ཁྲེང་རྫོང་ཁྲི་ཐུའུ་ཤང་ལ་དམར་པོའི་བྲག་རྡོའི་བང་རིམ་ཧ་ཅང་རིང་པོ་ཞིག་ཡོད་ཅིང་།ཞང་གི་མིང་ལ་ཁྲི་ཐོག་ཟེར་གྱི་ཡོད། དེ་ནི་རྫ་ཆས་བཟོ་བའི་རྒྱུ་ཆ་ལེགས་པོ་ཞིག་ཡིན། ཉེ་འགྲམ་དུ་འཚོ་བ་སྐྱེལ་བཞིན་པའི་ཨ་ཤིས་གྲོང་མིས་གནའ་སྔ་མོ་ནས་བཟུང་ས་དེ་སྤྱད་དེ་རྫ་ཆས་བཟོས་པ་དང་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་ཁ་ཤས་རིང་གི་འཕེལ་རྒྱས་རྒྱུན་འཛིན་བྱས་པ་བརྒྱུད་ཨ་ཤིས་སུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་རྫ་ཆས་བཟོ་བའི་ལག་རྩལ་ཆ་ཚང་ཞིག་ཆགས་ནས་མི་རབས་ནས་མི་རབས་བར་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་པའི་ལག་ཤེས་མཁས་པ་ཁག་གཅིག་ཐོན་ཡོད།
ཁ་བཏགས་འབུལ་བ་ནི་འབྲས་གྲོང་མི་དམངས་ཀྱི་ཆེས་ཡོངས་ཁྱབ་ཀྱི་གུས་སྲོལ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་།རྟག་ཏུ་དགའ་བསུ་དང་།གསོལ་འབུལ།ལྷ་ལ་བཀུར་བ།དེ་བཞིན་རྒྱུན་གཏན་གྱི་འགྲོ་འོང་བཅས་ཀྱི་ཁྲོད་བེད་སྤྱོད་གཏོང་གི་ཡོད་པས་གུས་འདུད་དང་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
ཕྱག་འཚལ་བའི་གུས་སྲོལ་དེ་རིགས་གཙོ་བོ་དགོན་སྡེ་ཁག་ཏུ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་ཅིང་།དགོན་སྡེར་གནས་མཇལ་དང་སྤྲུལ་སྐུ་ཆེན་པོ་མཇལ་སྐབས་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཀྱིས་གུས་ཕྱག་ཕུལ་ནས་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་མཚོན་པར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
ཆང་མཆོད་དང་ཇ་འཐུང་བའི་གུས་སྲོལ་ནི་ཏའོ་ཁྲེང་བོད་རིགས་མི་དམངས་ཀྱིས་གཉེན་ཉེ་དང་གྲོགས་པོར་སྣེ་ལེན་ཞུས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞིག་རེད། གཞུང་དྲང་བབ་ཆགས་པའི་བོད་རིགས་མང་ཚོགས་མང་ཆེ་བ་ནི་ལྷག་བསམ་ཟོལ་མེད།མགྲོན་པོར་ཧ་ཅང་དགའ་པོ་ཡོད།